Bundan 14 yıl önce “Herkesin Bilmediği Olağanüstü Yerler” adlı bir kitap çıkarmıştım, aşağı yukarı senin sorduğun soruya cevap. Yazık ki, burası çok hızlı bozulan (gelişen?) bir ülke. Orada saydığım ıssız yerlerin birçoğu aradan geçen sürede ayağa düştü, restore edildi, asfalt yol yapıldı, kapısına biletçi kondu, ya da etrafı sitelerle çevrildi. Edirne’deki Bayezid külliyesi hayatta gördüğüm en şiirli yerlerden biri idi; şimdi fakülte oldu. Ağtamar “restore” edildi, Kekova manyak bir mücevherdi, yol ve otopark geldi, sahildeki salaş lokantalar lüks sınıfa terfi ettiler. Memlekette “keşfedilmemiş” yer kalmadı, herhangi bir havayolu dergisini ya da gazetelerin Pazar ekini okusan, hepsi orada. Şimdi burada ne tavsiye etsem, bir iki sene içinde gittiğinde hayal kırıklığına uğraman ya da bana sövmen kuvvetli olasılık. Hiç bilinmeyen yerleri saysam, onlar da fazla kişisel/subjektif olur.
Mesela, Gerga, Çine yakınında, dağ başında bir Karya kutsal alanı. Beni çok çarpmıştı, ama başkası ne bulur, bilmem. Ya da Harran’a yakın küçük Senemmağar mezrasındaki Geç Roma manastırı kalıntıları. Manyak bir yer. Ama yapıdan çok, atmosfer akılda kalan. Ya da Tercan’ın Mercan köyüne yakın Vank dedikleri Ermeni manastırı. Hiç bilinmeyen bir yer olması etkileyici.
Antik ören yerlerinde ilk üçüm herhalde –ya hayret bir şey, Kütahya yakınındaki Zeus-Kybele tapınağının olduğu yerin adı neydi, aklım gitti- ilk orası, -hah, hatırladım; Aizanoi- sonra Pinara (Fethiye’ye yakın) ve Arykanda (Finike’nin dağında).
Hristiyan döneminin en çarpıcı eserleri galiba Artvin’deki kiliseler; İşkham, Öşk, Haho, Dörtkilise, Barhal. Başlı başına bir yolculuğa değer.
İslam eserlerinin zirvesi, Divriği Ulucamii’dir. Osmanlı genelde zayıf, ama Payas’taki Sokollu külliyesi ile büsbütün rezil olmadıysa, Edirne’deki Bayezidiye kayda değer.
Bu kadar yetsin, şimdilik.
Selamlar.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder