Bugün ne zamandır niyetlendiğim, Pushkin Müzesi'nde 13 Kasım tarihine kadar devam edecek olan Salvador Dali sergisine gittik. Daha önceden gitmiş olan arkadaşlarımızın müze açılmadan orda olun yoksa kalabalığa kalırsınız uyarısı ile 9:45'te ordaydık. Gerçekten de caddeye kadar uzanan inanılmaz bir kuyruk vardı! Neyseki fazla beklemeden içeri girdik ama sergi heyecanımız kısa sürede hüsrana döndü. Çünkü sergi Dali'nin yağlı boya tablolarından çok gravürleri ve eşi Gala ile fotoğraflarından oluşuyordu. İçlerinde en çok şu fotoğrafı beğendim:
Gala, Elsa Schiaparelli'nin Dali'nin bir dizaynından yola çıkarak yarattığı ayakkabı-şapka ile...
Fotoğraf: André Caillet Fils, Paris (1938)
Dali'nin birçok tablosunun esin kaynağı olan ve neredeyse her tabloda karşıma çıkan bu kadını çok merak edip hakkında bilgi edinmeye çalıştım... Aslında Rus asıllı olan ve Moskova'da yaşayan Gala ailesi tarafından tüberküloz tedavisi için İsviçre'de bir sanatoryuma gönderilmiş ve burada Fransız şair Paul Éluard ile tanışarak evlenmiş. Eşi ile birlikte Sürrealist hareketine katılmış ve birçok sanatçıya esin kaynağı olmuş. Bu beraberinde tuhaf bir yaşam şeklini de getirmiş... 1924-27 yılları arasında eşi Éluard ve Alman ressam Max Ernst ile "Ménage à trois" diye tabir edilen üçlü bir hayat yaşamışlar. Gala'nın eşinden bir kızı olmuş ama annelikten nefret ettiği için kızıyla hiçbir zaman ilgilenmemiş ve tüm hayatı boyunca onu görmezlikten gelmiş. 1929 yılında Éluard ile gittikleri İspanya'da genç ressam Dali ile tanışmış. Ve çok kısa sürede kendisinden 10 yaş küçük olan Dali ile ilişki yaşamaya başlamış. Éluard'ı terketmiş ve 1934 yılında Dali ile evlenmiş.
Gala ölene dek Dali için bir ilham perisi olmuş hatta söylenenlere göre Dali'yi delilikten kurtaran kişi oymuş... Dali'nin dağılan dikkatini toplamasına yardım eden Gala adeta onun bir menajeri gibi yanında yer almış. Dali 1930'ların başında yaptığı tablolarının altına Dali-Gala imzası atmaya başlamış. Birçok söylentiye göre güçlü cinsel dürtülere sahip Gala 70'li yaşlarının sonuna kadar sayısız evlilik dışı ilişki yaşamış. Dali'nin bunlardan haberi varmış ve bazı ilişkilerinde onu desteklemiş bile...
1980 yılında Dali'nin sağlığı büyük ölçüde tehlikeye girmiş. İddiaya göre; artık yarı bunak bir kadın olan Gala, Dali'ye reçetesiz ilaçlardan oluşan tehlikeli bir ilaç kokteyli vermiş, bu Dali'nin tüm sinir sistemini hasara uğratarak onun artistik yeteneğini büyük ölçüde yitirmesine yol açmış. 76 yaşında Dali bir enkazı andırıyor, sağ eli aşırı derecede titreyerek Parkinson benzeri belirtiler gösteriyormuş.
Gala 1982 yılında 88 yaşında vefat etmiş. Gala'nın ölümünün ardından Dali tüm yaşama isteğini kaybetmiş hatta kasıtlı olarak kendisini susuz bırakarak ölmek istemiş. Bir süre sonra Gala için aldığı ve gömüldüğü Púbol Kalesi'nde yaşamaya başlamış. Fakat bilinmeyen bir sebeple; muhtemelen Dali'nin intihar teşebbüsü ya da kalede çalışanların ihmalkarlığı neticesinde yatak odasında yangın çıkmış ve ciddi şekilde yaralanmış. Tedavi gördükten sonra Figueres'e dönerek burada bulunan Dali Tiyatro-Müze'sinde son yıllarını sakin bir şekilde geçirmiş. 84 yaşında kalp yetmezliğinden ölmüş.
İnternetten bulabildiklerim bu kadar... Açıkçası bir ressamı hatta birçok sanatçıyı bu derece etkilemiş olan Gala'nın tüm hayatını detaylı bir şekilde okumak isterdim. Onunla ilgili bildiğiniz bir yayın veya kitap varsa, paylaşabilirseniz çok sevinirim ;) Hepinize harika bir hafta sonu dilerim!
* Yuppi duppi bir kitap varmış!!! Herbert Genzmer'in "Aşklar ve Çiftler Dali-Gala" isimli kitabı İletişim Yayınları'ndan çıkmış. Bu bilgiyi paylaşan tatlı arkadaşım Tülay'ıma kocaman öpücükler :)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder